Четири месеци откако Трамп најави или воведе повисоки царински стапки и отвори ново поглавје на трговските односи на САД со државите во светот, што некои го оквалификуваа како „трговска војна“, само Кина и Канада се осмелија да му возвратат на Вашингтон со воведување минимална глобална царина од 10 отсто, 50 проценти давачки за челик и алуминиум и 25 проценти за автомобили. Истовремено, приходите на САД од царински давачки достигнаа рекордно високо ниво од 64 милијарди долари во вториот квартал – 47 милијарди долари повеќе отколку во истиот период минатата година, според податоците објавени од Министерството за финансии на САД во петокот
САД остваруваат рекордни приходи од царините на државите што сакаат да бидат присутни на американскиот пазар
Трговските партнери на САД во голема мера не успеаја да возвратат на царинската војна на Доналд Трамп, овозможувајќи му на американскиот претседател да собере речиси 50 милијарди долари дополнителни царински приходи со мали трошоци, објавува британски „Фајненшл тајмс“. Четири месеци откако Трамп го испука првиот куршум во неговата трговска војна, само Кина и Канада се осмелија да му возвратат на Вашингтон со воведување минимална глобална царина од 10 отсто, 50 проценти давачки за челик и алуминиум и 25 проценти за автомобили.
Истовремено, приходите на САД од царински давачки достигнаа рекордно високо ниво од 64 милијарди долари во вториот квартал – 47 милијарди долари повеќе отколку во истиот период минатата година, според податоците објавени од Министерството за финансии на САД во петокот.
Реципрочните царини на Кина врз американскиот увоз, најдолготрајните и најзначајни во однос на која било друга земја, немаа ист ефект, при што вкупните приходи од царински давачки се само за 1,9 процент повисоки во мај годинава отколку претходната година. Во комбинација со ограничените мерки од Канада, која сè уште не ги објавила царинските податоци за вториот квартал, царините наметнати врз американскиот извоз низ светот претставуваат мал дел од приходите на САД во истиот период.
Некои други трговски партнери на САД одлучија да не реагираат во иста мера додека преговараа со Трамп за да избегнат уште повисоки закани за царини. ЕУ, најголемиот трговски блок во светот, планираше контратарифи, но постојано го одложуваше спроведувањето, сега поврзувајќи ги со рокот на Трамп за разговори на 1 август.
Доминантната позиција на САД влијае на „реципрочниот одговор“
Но и покрај тоа што американските царини достигнаа нивоа невидени од 1930-тите, плашливоста на глобалниот одговор во однос на мерките на Трамп спречи одмаздничка спирала од типот на онаа што ја десеткуваше глобалната трговија меѓу Првата и Втората светска војна.
Економистите велат дека одлуката на повеќето земји да „се повлечат“ пред притисоците од САД претставува економски здрав разум, а не кукавичлук, земајќи ја предвид доминантната позиција на САД како најголем потрошувачки пазар во светот, заедно со заканите на Трамп да ги удвои царините за државите што му се спротивставуваат.
Моделирањето од страна на консултантската компанија „Капитал економикс“ откри дека трговска војна со висока ескалација каде што просечната реципрочна царинска стапка достигнува 24 проценти би предизвикала удар од 1,3 процент на светскиот БДП во текот на две години, во споредба со 0,3 проценти во основниот случај, тој остана на 10 проценти.
– За разлика од 1930-тите кога земјите имаа поизбалансирани трговски односи, денешниот свет се одликува со систем на центри со САД во средиштето. Тоа ја прави одмаздата економски помалку пожелна за повеќето земји, дури и кога може да биде политички задоволителна – рече Марта Бенгоа, професорка по меѓународна економија на Градскиот универзитет во Њујорк.
Александар Клајн, професор по економска историја на Универзитетот во Сасекс, додаде дека краткорочните размислувања за намалување на изложеноста на царини и минимизирање на ризикот од инфлација биле движечка сила на повеќето преговори со Трамп, што ѝ даде предност на Белата куќа.
– Би сакал да мислам дека лидерите ги научија лекциите од историјата, но се плашам дека тоа е оптимистичко. Поверојатно е дека ЕУ, Канада и многу други влади се плашат од ударот врз глобалните врски во снабдувањето и инфлацијата од ескалацијата. Трамп помалку се грижи за тоа, па затоа ја користи предноста – смета Клајн.
Најголемиот трговски партнер на САД, Мексико, не возврати откако беше погоден со 25 проценти царини во март за извоз што не е опфатен со Договорот меѓу САД и Мексико и Канада. Од почетокот на разговорите со Трамп, претседателката Клаудија Шејнбаум рече дека претпочита договор. Неуспехот на светот да се обедини и колективно да се соочи со заканите на Трамп, исто така, му остави на американскиот претседател повеќе простор да ги критикува поединечните држави. Тој се закани со 50 проценти царина за Бразил минатата недела, наведувајќи главно политички оправдувања.
– Трамп јасно стави до знаење дека е подготвен дополнително да ги зголеми царините во услови на одмазда. Многу земји научија од трговската војна од 2018-2019 година дека одмаздата честопати води кон контраодмазда, а не кон договорени решенија – рече Бенгоа од Градскиот универзитет во Њујорк.
Претпазливост со воведувањето реципрочни мерки кон САД
Дури и во рамките на обединети блокови како што е ЕУ, конкурентските интереси на поединечните земји членки, во комбинација со пошироките стравови околу тоа дали конфронтацијата со Трамп би можела да ги поткопа безбедносните гаранции на САД за Европа, предизвикаа голема претпазливост. Одлуката на Трамп да се закани со зголемување на царините на 30 проценти не предизвика голема реакција во Брисел, делумно затоа што високи американски функционери, вклучувајќи го и секретарот за финансии Скот Бесент, се обратија зад сцената за да советуваат претпазливост, според упатени лица. Службеник на ЕУ запознаен со разговорите додаде дека преговорите не се одвиваат изолирано, во време кога Европа бара континуирана поддршка од САД за Украина.
Како резултат на тоа, за разлика од Кина, која во април воведе тарифа со иста тарифа како Трамп, ЕУ постојано го одложува спроведувањето на своите пакети одмазднички мерки, обидувајќи се да остави простор за договор со Трамп пред 1 август.
Кога Европската комисија го објави својот последен список на потенцијални одмазднички тарифи за стоки во вредност од 72 милијарди евра, вклучувајќи авиони од „Боинг“, автомобили и бурбон, не постави специфични тарифни стапки за поединечни производи, во очигледен обид да не го налути Трамп дополнително.
Американските тарифи врз Кина ескалираа на 145 проценти до средината на април, предизвикувајќи пад на кинескиот извоз во САД за една третина во мај. Двете страни брзо се повлекоа, согласувајќи се за 90-дневна пауза во Женева во мај, намалувајќи ја стапката на 30 проценти.
Во февруари и март, Канада воведе одмазднички тарифи во вредност од речиси 155 милијарди канадски долари, вклучително и за челик и автоделови. Сепак, во последните недели се повлече поради притисокот од САД и покрај изборните ветувања на канадскиот премиер Марк Карни дека ќе се соочи со Трамп.
Со оглед на тоа што трговијата со САД претставува 20 проценти од канадскиот БДП – во споредба со 2 процента за САД – Карни ги калибрираше своите одговори. Тој се откажа од данокот на дигитални услуги под притисок на САД и не се совпадна со одлуката на Трамп минатиот месец да ги удвои тарифите за челик на 50 проценти.
Еврокомесарот за трговија Марош Шефчович неделава изјави дека тарифата од 30 проценти за извозот од ЕУ ќе го остави блокот во ситуација во која не би имал што да загуби, бидејќи трансатлантската трговија би била „скоро невозможна“. Тој додаде дека ЕУ разговара со „истомисленички“ трговски партнери за потенцијални заеднички мерки.
Дипломатите велат дека, дали светот на крајот ќе се обедини за да се соочи со Трамп, делумно ќе зависи од тоа каде ќе се стабилизираат тарифите околу крајниот рок на 1 август. Долгорочно, неуспехот да се возврати, исто така, би им дал на американските компании релативно слободен премин во глобалните синџири на снабдување, додека производителите од ЕУ и азиските земји сè уште се соочуваат со високи царини во САД, според економските експерти. Е.Р.
Што доколку Брисел не успее во преговорите со Вашингтон
Европската комисија подготвува царини од 72 милијарди евра за американската стока
Европската комисија (ЕК), која ја надгледува трговијата на Европската Унија, се подготвува да воведе царини за американска стока во вредност од 72 милијарди евра, од авиони на „Боинг“, бурбон до автомобили, доколку трговските преговори со Вашингтон не успеат.
Американскиот претседател Доналд Трамп се закани со царини од 30 проценти за увоз од Европската Унија од 1 август, неприфатливо ниво за европските претставници, што би го прекинало нормалното тргување меѓу двата најголеми пазари во светот, објави „Ројтерс“. Британската агенција имаше пристап до список испратен до земјите членки на ЕУ, што му претходеше на претходно споменатиот потег на Трамп да го зголеми притисокот врз блокот од 27 земји во текот на викендот. Пакетот, исто така, вклучува хемикалии, медицински помагала, електрична и прецизна опрема, како и земјоделски и прехранбени производи, како што се овошје и зеленчук, заедно со вино, пиво и жестоки пијалаци.
По состанокот на министрите на ЕУ во Брисел во понеделникот, официјалните лица изјавија дека сè уште бараат договор за да се избегне тешкиот удар со царините на Трамп. Е.Р.
