КОЈ ПРВ ГО ЗЕМА ВЕЛИГДЕНСКОТО ЈАЈЦЕ?
Доколку го славите најголемиот христијански празник, Велигден, секако ќе го поздравите со древниот поздрав „Христос воскресна“, „Навистина воскресна“, при што православните го слават денот кога Исус Христос воскресна од мртвите. На Велигден се слави победата на животот над смртта, поради што во православните куќи се вапсуваат јајца – пред сѐ црвени, како симбол на пролеаната невина крв на Исус. Првото јајце мора секогаш да биде црвено и се нарекува „чувар“, а се верува дека го штити семејството од несреќа. Мајката наутро ги трие образите на децата, за да бидат здрави и румени во текот на целата година.
Домаќинот го зема првото јајце на масата. Кога се кршиме со јајца, се повторуваат поздравот „Христос воскресна“ и одговорот „Навистина воскресна“. Јајцата се јадат пред сите други јадења на масата. Велигденските јајца се и симбол на помирување, па се даваат како знак на барање прошка. Секој гостин што ќе дојде во куќата за време на велигденските празници треба да добие по едно јајце на подарок.
На трпезата за Велигден треба да има и мед, кој ги симболизира Христовите апостоли, оние што – како пчели – го шират „медот“ на Христовото учење низ целиот свет. Од пијалаци, на масата треба да има и вино, кое потсетува на чудото со кое Исус го направил од вода, но всушност го симболизира преобразувањето на земниот човек во небесен. Според обичаите, на Велигден никогаш не се служи живина, туку само јагнешко и говедско месо. Првото животно е симбол на Господ, роден во штала меѓу јагниња, а второто е жртвено, ритуално принесено за покајание и правда.
На трпезата за Велигден може да се најде и риба, симбол на сите христијани, со спомен дека Христос алегорично се нарекол себеси „рибар на луѓето“ чии души сака да ги одведе во царството небесно. Симбол на христијанинот е и солта, која ја означува небесната благодат. Лебот го симболизира Исус Христос („Јас сум лебот на животот“), а квасецот е симбол на небесното царство „затоа што од мала грутка квасец се заквасува целото тесто“. Жените ставаат и суви смокви на трпезата, како симбол на добри луѓе.
Семејството седнува на трпезата кога домаќините се враќаат од црква, од велигденската литургија, а домаќинот чита Господова молитва. Бидејќи долго сте постеле, прво треба да се намачкате со варено јајце, а потоа да пристапите кон богат оброк. Тој ден во куќата не се прави ништо, а за децата во собите или во дворот се кријат јајца и слатки како мали подароци. На Велигден треба да станете рано и да се трудите да не заспиете пред полноќ.
На вториот ден од Велигден, Светлиот понеделник, продолжуваат гозбата и веселбата, а тој ден на гости доаѓаат роднините и пријателите. Третиот ден на Велигден, Светиот вторник, исто така се смета за празник и не се работи тешка работа.
