Од анализа на „Геополитика“
Државното радио на Полска деновиве известува дека „државата би можела да воведе задолжителна воена обука“. Ваквата обука би ги опфатила сите сегменти од населението, пренесува радиото.
Генерал-мајор Мачеј Клиш, оперативен командант на полските вооружени сили, изјави дека ова е неизбежен чекор за создавање на потребниот број обучени „воени резервисти“. Според полскиот генерал Клиш, „примерот на Финска покажува ефективен модел на формирање резерви. Со население од 5,5 милиони, Финска има речиси еден милион резервисти. Во Полска тоа би значело 7 милиони резервисти, додека моментално има само 300.000“, изјави за јавноста полскиот генерал.
Во врска со ова прашање, засега во јавноста е познато дека обуката ќе биде на доброволна основа годинава и ќе започне од наредната, 2026 година. Генералот Клиш нагласува дека обуката на војниците трае најмалку 40 дена, а од клучно значење е да се најде баланс меѓу воените потреби и економските можности на земјата. Полскиот бригаден генерал, пак, Јарослав Крашевски е уште порадикален. Според него, „воената обука треба да биде задолжителна за сите, со стаж од шест месеци“. Тој предлага и вклучување на жените во процесот на регрутирање, слично на израелскиот модел.
– Обуката ќе биде доброволна – рече началникот на Генералштабот на полските вооружени сили, генералот Вислав Кукула, со цел да се смири загриженоста за враќање на длабоко непопуларната политика за регрутирање во земјата, која заврши во 2008 година.
Длабоко вкоренета претпазливост на Полска кон Русија – основана или не?
Полска помина речиси два века под Русија и како последица на тоа има длабоко вкоренетата претпазливост кон Москва. Руската „специјална воена операција“ во Украина и развојот на воениот судир предизвикаа дополнителна загриженост. Варшава сега издвојува најголем процент од своето БДП, во висина од 4,7 отсто за НАТО, има најголема копнена армија во ЕУ и троши милијарди евра на авиони, проектили, тенкови, артилерија и друго.
– Полската војска имаше доволно резерви за да се спротивстави на евентуален руски напад до две недели пред да пристигне засилувањето на НАТО – изјави за „Полсат њуз“ Дариуш Луковски, шеф на полската канцеларија за национална безбедност.
Но Луковски исто така истакна и дека полските вооружени сили сè уште користат комбинација од модерна и застарена опрема, при што недостигот од муниција првенствено влијае на постарите системи. Тој исто така истакна дека новонабавените борбени возила и платформи сега се снабдуваат со соодветна муниција.
– Со идејата дека сме први на фронтот по Украина, го подготвуваме своето население за војна. Полска ја нема стратегиската длабочина на некои други европски земји – изјави за „Политико“ генералот Кукула.
Кој шири воена психоза и стрес меѓу граѓаните на Полска?
– Ние сме соседи со Руската Федерација и нејзиниот сојузник Белорусија, така што немаме тампон меѓу нас и нив и имаме само ограничено време да се подготвиме и да одговориме – изјави генералот Кукула.
Во истиот контекст, во текот на минатиот месец, март, полскиот премиер Доналд Туск пред пратениците во националниот парламент изјави дека „Полска планира да ја удвои својата армија на половина милион војници и да обучи милиони резервисти“.
– До крајот на годината сакаме да имаме подготвен модел за секој возрасен маж во Полска да биде обучен за војна и таа резерва да биде адекватна за можни закани – изјави премиерот на Полска, Туск, во парламентот, додавајќи дека „може да се пријават и жени“.
Исто така, вредно за споменување е дека се проширува училишната програма наречена „Образование со армијата“, а наставата по физичко во училиштата ќе има и компонента за цивилна одбрана, можеби почнувајќи од септември годинава.
Јарослав Крашевски, поранешен командант на полските ракетни и артилериски копнени сили, изјави за радиото Зет дека планот на премиерот на Полска е премногу тесен и дошол предоцна.
– Да се обучуваат 100.000 луѓе годишно? Премалку. Треба да вратиме регрутирање. Се префрливме на консумеристичкиот начин на живот, на радостите на демократијата и прошетавме низ светот без никакви проблеми, но заборавивме дека секој од нас треба да има основни познавања од оваа област – изјави генералот.
Р.С.
Широки граѓански анкети меѓу Полјаците за прашањето на задолжителната воена обука
Дали новиот концепт е вовед во „милитаризација на Полска“: За или против регрутација?
Анкетите со граѓаните на Полска идентификуваат перцепции меѓу граѓаните дека „идејата има одредена јавна поддршка – но таа е далеку од јасна поддршка“. Имено, интересна е информацијата од анкетите дека „повеќе од половина од Полјаците ја поддржуваат иницијативата, додека 39 отсто рекле дека би биле подготвени да учествуваат во државниот проект“.
Натаму, друга анкета покажа дека „околу две третини од Полјаците ќе останат во земјата доколку избие војна, додека третина ќе се обидат да побегнат.
– Доколку ни дојде војна – што го сметам за малку веројатно, но не и невозможно – тогаш, спротивно на она што го вели денес Доналд Туск, новата обврска би била повторно воведена, а на мажите, со неколку исклучоци, би им било забрането да ја напуштат земјата. Не можам да замислам да побегнам во таква ситуација… да ги оставам пријателите, колегите и другите зад себе – изјави аналитичарката Патрикја.
Но таа рече дека нејзиниот мотив не бил патриотизам.
– Врз основа на она што досега го кажа Туск, програмата ќе биде обемна, вклучувајќи и курсеви за возење камиони, па верувам дека ќе се најде нешто што е соодветно за мене – рече аналитичарката Виецоркиевич.
Виецоркиевич додаде дека „не секој е подготвен да влезе во војна за да ја брани земјата“, цитира реномираниот „Политико“ во својата статија, која делумно, за потребите на анализата, е преземена од „Геополитика“.
За издвојување е и неодамнешниот напис во полскиот весник „Газета Виборча“, кој исто така направи истражување меѓу полските граѓани, при што весникот издвојува презентирани граѓански сомнежи, во смисла „дали нивната земја им понудила доволно за да се чувствуваат должни да останат“.
– Јас сум патриот, ја сакам својата земја, но тоа не значи дека треба да умрам за неа. Не би имал никаква корист во војна. Мојата приврзаност кон оваа земја е дефинирана со даноците што ги плаќам и фактот што (таа) не ми нуди реални шанси да основам семејство во пристојни услови – освен како топовско месо – изјави еден студент за весникот „Газета Виборча“, алудирајќи на вртоглавото зголемување на цените на недвижностите во Полска и најскапите стапки на хипотеки во Европа.
Идејата за воена обука е неопходно да биде проследена со финансиски стимулации и ефикасна маркетинг-кампања
Во врска со предизвикот на новиот концепт за воена обука во Полска, воениот експерт Марек Козубел изјави дека „владата мора да преземе дополнителни чекори за да обезбеди доволен интерес за програмата за воено регрутирање“.
– Финансиските стимулации ќе бидат клучни, заедно со ефикасна маркетинг-кампања што ќе ги истакнува придобивките од запишувањето во програми за обука. Тие треба да вклучуваат вештини што се корисни и во професионалниот живот, како што се напредно познавање на механиката или ракување со дронови – изјави за јавноста воениот експерт Марек Козубел.
Од своја страна, во истиот контекст, началникот на Генералштабот на полските вооружени сили, генералот Вислав Кукула, изјави за јавноста дека државата ќе се обиде да им понуди на Полјаците вештини „корисни и во воени и во мирновременски услови, како што се сајбер-безбедност или медицинска обука“.
– Овие вештини може да бидат корисни и на пазарот на трудот. Стимулациите што се разгледуваат вклучуваат финансиски надомест или даночни олеснувања за учесниците и нивните работодавци. Сакаме полската држава јасно да стави до знаење дека ги почитува оние што придонесуваат за нашата одбрана – изјави генералот Кукула.
Р.С.
Во тек е рафинирање на концептот за „задолжителна воена обука“ и негово преточување во законски рамки
Сѐ уште нема јасен план за новите полски воени регрути
Началникот на Генералштабот на полските вооружени сили, генералот Вислав Кукула, изјави дека „војската сè уште ги разработува деталите и се очекува да предложи план до крајот на март“. Набрзо потоа се очекува проектот да влезе во формалноправни рамки
Полските власти планираат да започнат краткорочни програми за воена обука наменети за цивили без претходно искуство, објави весникот „Ржечпосполита“.
Што се однесува на оние со претходна воена обука, „владата нуди насочени курсеви за освежување дизајнирани да ги повторат и утврдат специјализираните вештини, вклучувајќи и владеење со огнено оружје, борбена медицина и копнена навигација. Цивилите што бараат посеопфатна подготовка можат да се запишат на едномесечна програма за обука, достапна лично и онлајн.
– Првата (цел на програмата за обука) е да се подобрат достапноста и квалитетот на резервистите. Во моментов армијата има голем број резервисти, но нивната просечна возраст е веќе околу 45 години. Доколку конфликтот и притисокот врз Полска продолжат подолг временски период, добро обучените резервисти ќе бидат клучни за да се осигури дека можат да дејствуваат заедно со професионалните војници и силите на територијалната одбрана. Првичниот план е да се обучат 100.000 луѓе до крајот на 2026 година. Втората цел е уште поважна – треба да го подготвиме општеството за ефектите од кризата, дури и ако не сите минуваат низ воена обука – рече генералот Кукула.
Но времето можеби не е на страната на Полска, предупредуваат некои високи воени личности.
Р.С.
