Спортот е најмоќната алатка со која се менува начинот на размислување, односно кога луѓето со инвалидитет мислат дека нешто во спортот е невозможно, но всушност било возможно. Секако дека сакаме развој на лицата со инвалидитет во општеството и во образованието, но спортот го менува начинот на размислување на самата личност, рече Парсонс
ИНТЕРВЈУ: ЕНДРЈУ ПАРСОНС, ПРЕТСЕДАТЕЛ НА ИНТЕРНАЦИОНАЛНИОТ ПАРАОЛИМПИСКИ КОМИТЕТ
Претседателот на Интернационалниот параолимписки комитет (ИПЦ), Бразилецот Ендрју Парсонс, неодамна првпат беше во тридневна посета на Македонскиот параолимписки комитет (МПОК), во рамките на посетата на земјите од Југоисточна Европа. Притоа тој оствари работна средба со претседателот на МПОК, Бранимир Јовановски, министерот за спорт Борко Ристовски и со претседателот на МОК, Даниел Димевски. Парсонс (48), кој е новинар, во 2018 година стана член на Интернационалниот олимписки комитет (ИОК). Тој беше претседател на Бразилскиот параолимписки комитет (2009-2017), претседател на Параолимпискиот комитет на Америка (2005-2009) и член на Комитетот за номинации за Летни олимписки игри во 2020 година. Претседател на ИПЦ е од 2017 година, кога ја презеде функцијата од Филип Крејвен (кој беше на функција од 2001 година) на 18-то Собрание на ИПЦ во Абу Даби. Во Скопје, Парсонс даде интервју специјално за „Нова Македонија“.
Која е Вашата главна цел за првата посета на Македонија?
– Главната причина е да ги разберам подобро ситуација, предизвиците и можностите. Со подобро разбирање на ситуацијата би знаеле како ние од ИПЦ би можеле да им дадеме поддршка на националните параолимписки комитети на најдобар можен начин. Тука се видовме со претставниците од Владата на Македонија, Македонскиот олимписки комитет, со Македонскиот параолимписки комитет, за да разбереме повеќе и тогаш да видиме како можеме да помогнеме за развојот на параолимпискиот спорт во Македонија.
Која беше Вашата главна цел да се кандидирате за претседател на ИПЦ?
– Главната работа што сакав да ја постигнам како претседател беше да ја сменам културата внатре во движењето. Бев 20 години во Параолимпискиот комитет на Бразил и ја разбирам разликата помеѓу некои поставени работи и Националниот параолимписки комитет. Мислам дека бевме многу оддалечени. Ние постоиме за да им служиме на членовите, а не обратно. Тоа беше мојата главна цел. Параолимпискиот спорт е многу моќна алатка за да се смени начинот на размислување. Имавме четири милијарди луѓе што ги следеа Параолимписките игри во Париз во 2024 година преку медиумите, што е доказ дека спортот е многу моќна алатка. Ние требаше да им служиме и да придонесеме, не само за 4.400 натпреварувачи во параолимпиското село туку и за 1,3 милијарда луѓе со инвалидитет низ светот, да ја доближиме таа платформа до нив, а во исто време овие натпревари се многу возбудливи спортски настани. Спортот е најмоќната алатка со која се менува начинот на размислување, односно кога луѓето со инвалидитет мислат дека нешто во спортот е невозможно, но всушност било возможно. Секако дека сакаме развој на лицата со инвалидитет во општеството и во образованието, но спортот го менува начинот на размислување на самата личност. Не зборувам само за спортисти на највисоко можно ниво во спортот, туку дека лице со инвалидитет може да направи што ќе посака, на пример кога ќе сфати дека може да игра кошарка, дека може да оди на универзитет, дека може да има девојка, да стане татко, односно многу работи што може да ги направи во општеството. Но за тоа општеството треба да му даде можности и инфраструктура. Параолимпискиот спорт помага во менување на тој ментален склоп кај луѓето со инвалидитет.
Какви се односите на ИПЦ со Македонскиот параолимписки комитет и нејзиниот претседател, олимпиецот Бранимир Јовановски?
– Нашиот однос е многу добар, но секако секогаш може уште повеќе да се зајакнува и да станува сѐ подобар и подобар, па тоа е една од причините што сакам да ги постигнам со мојата посета. Едно е да се има многу добар личен однос, добар однос помеѓу нашите тимови, претставници, но друго е да се биде тука да се види состојбата, да се комуницира, да добиете можност да разговарате со натпреварувачите, тренерите, спортските работници, претставниците на институциите, со сите нив. Секако, многу е важно и да се зајакне односот и тој да биде отворен, да се знае каде да се вложат средства, каде да се вложи напор и да го направиме тоа заедно со Македонскиот параолимписки комитет.
Кои се најдобрите Параолимписки игри (ПОИ) одржани досега?
– ПОИ 2024, дефинитивно. Игрите во Париз беа неверојатни и фасцинантни, на ниво како никогаш дотогаш. И нивото на спортската изведба на спортистите беше највисоко досега. Сите борилишта беа внатре во градот и тоа беше спектакуларно да се види. Вклученоста на француската популација беше огромна, имавме полни борилишта, 2,4 милиони продадени билети. Интеракцијата на гледачите беше фантастична. На пример, на натпреварите во фудбал за слепи, кога публиката правеше т.н. мексикански бран (движење на публиката во бранови на трибините), го правеше безгласно, за да не им пречи на натпреварувачите, да не прави врева, да не ги деконцентрира. Тоа значи дека и тие беа вклучени во спортот и го разбираат спортот. Но и наследството што доаѓа од таква вклученост. Ако некој, на пример, сега сака да игра кошарка во количка, може веднаш, оти има клуб за тоа, има боралишта пристапни за лица со инвалидитет, ангажирани тренери што знаат што треба да прават и сето тоа немаше да се оствари ако не беа ПОИ во Париз. Така што, кога ја напуштивме Франција, ја напуштивме со многу повеќе можности за вклученост на лицата со инвалидитет, што е прекрасно.
Неодамна се кандидира и првпат победи жена, Кристи Ковентри, во изборот за претседател на ИОК. Дали Вие ќе се кандидирате третпат за прв човек на ИПЦ?
– Сметам дека тоа е многу добра одлука. Јас бев таму и гласав кога таа беше избрана, така што мислам дека е испратена многу силна порака со изборот жена првпат да биде претседателка на ИОК. Ја познавам Кристи со години, жена од Зимбабве, има 41 година и е извонредна лидерка во светот на спортот. Треба да се менуваме, да се адаптираме, да се вклучуваме повеќе. Имам одлична релација со неа, така што мислам дека за параолимпискиот спорт тоа ќе биде добро. Мојата ќерка, која има 15 години, ми рече: „Те молам честитај ѝ, да се види жена на таква позиција е инспирација за младите девојки“. Го завршувам вториот мандат како претседател на ИПЦ и имам право на уште еден мандат, а бидејќи има уште многу работи што би сакал да ги консолидирам, сметам дека е логично да се кандидирам за трет мандат.
Дали сте задоволен од буџетот што го има ИПЦ?
– Ситуацијата е многу подобрена, но никогаш не можеме да бидеме задоволни, оти секогаш бараме повеќе. Суштината не е во добивање повеќе средства за нас како комитет, туку повеќе средства за самото движење, за да можеме да инвестираме во националните параолимписки комитети, националните федерации, како што е програмата што ја почнавме годинава „Спортска мобилност“, спонзорирана од „Тојота“, со добра финансиска поддршка, а најголем дел од средствата ќе се инвестираат во земјите во развој. Се обидуваме да го направиме тоа, да одат пари за самото движење, а не за ИПЦ.
Што е, според Вас, мошне битно за да напредуваат македонските параолимпијци уште повеќе?
– Финансирањето на Параолимпискиот комитет во Македонија е од есенцијално значење, како и пристапноста до спортските сали, објекти и непосредната околина, исто така, за да може да тренираат во повеќе спортови. Треба да се организира пристапен транспорт за лицата со инвалидитет. Исто така, треба да се ангажираат тренери што ќе знаат да ги тренираат на правилен стручен начин. Да има наставници и професори што ќе знаат како да работат со деца со инвалидитет.
