Фото: ЕПА

Фукујама испитува две главни „искривувања“, кои, според него, го деформираа класичниот либерализам. Првиот е неолиберализмот – економска политика што ги фаворизираше пазарите и ја намалуваше улогата на владата во заштитата на работничката класа. Друг фактор што, според Фукујама, влијаел на промената на општествената структура и политичкиот систем е подемот на идентитетската политика или, како што тој го нарекува, „разбудениот либерализам“

Анализа на Френсис Фукујама на изборниот успех на Трамп и Републиканската партија

Изборниот успех на Доналд Трамп и на Републиканската партија во САД го најавува почетокот на новата ера на американската политика, обележана со драматично отфрлање на основите на либерализмот каков што го знаеме од 1980-тите, тврди Френсис Фукујама, висок соработник во Центарот за демократија, развој и владеење на правото на „Стенфорд“, анализирајќи ги последиците од исходот на неодамнешните американски избори, во авторски напис за „Фајненшл тајмс“.
За Фукујама, победата на Трамп и републиканците не само што означува враќање на конзервативната политика туку и систематско преструктурирање на американските институции и редефинирање на досегашните политички пристапи во корист на посилна контролирана влада.
Фукујама е познат по своето тврдење дека „либералната демократија е крајот на историјата“, што го претстави во својата книга „Крајот на историјата и последниот човек“, напишана во 1992 година по завршувањето на Студената војна и падот на СССР.
Во својата статија, Фукујама испитува две главни „искривувања“, кои, според него, го деформираа класичниот либерализам. Првиот е неолиберализмот – економска политика што ги фаворизираше пазарите и ја намалуваше улогата на владата во заштитата на работничката класа. Друг фактор што, според Фукујама, влијаел на промената на општествената структура и политичкиот систем е подемот на идентитетската политика или, како што тој го нарекува, „разбудениот либерализам“. Наместо традиционалната грижа за работничката класа, политиките се фокусираа на одредени групи, така што, според Фукујама, работничката класа се чувствуваше дистанцирана од прогресивните политички елити.
Фукујама објаснува како овие промени доведоа до популистичко оттргнување кон десно во САД и Европа, што беше потврдено со овие избори. Работничката класа, чувствувајќи се запоставена од левицата, ги поддржа Трамп и републиканците, а оваа нова коалиција вклучува дури и значителен дел од гласачите од афроамериканската и хиспанската заедница. Фукујама заклучува дека овие избори се резултат на длабоко разочарување од либералните вредности и од запоставувањето на потребите на граѓаните.

Трамп најавува не само отстапување од неолиберализмот туку и напуштање на т.н. разбуден либерализам

Според Фукујама, намерата на Трамп е дополнително да ги ослабне основите на либерализмот. Трамп најавува не само отстапување од неолиберализмот туку и напуштање на т.н. разбуден либерализам. За разлика од неговиот прв мандат, кога беше ограничен од републиканскиот естаблишмент, овој пат има појасна визија и планови за пошироки политички промени. Најзначајно, Трамп и неговите помошници планираат да го оживеат „Распоред F“, извршна наредба што ќе го олесни отпуштањето на федералните работници и ќе овозможи инсталирање лојален персонал, што ќе овозможи побрзо спроведување на политиките.
На надворешнополитичкиот фронт, Фукујама предупредува дека политиката на Трамп ќе донесе пресврт во односите кон Украина, НАТО и кон Кина. Трамп веќе зборуваше за можноста САД да се повлечат од НАТО, што, според Фукујама, ќе го ослаби меѓународниот поредок и ќе ги зајакне сојузниците како Кина и Русија. На домашен план, Трамп се залага за остри трговски мерки, вклучувајќи и високи царини за увозните производи, што би предизвикало големи економски последици. Фукујама, исто така, истакнува дека масовните депортации на имигрантите, кои Трамп ги најави, сериозно ќе ја подријат социјалната кохезија, дополнително ќе ја поларизираат земјата и можат да доведат до конфликт меѓу федералните и државните власти.
Фукујама заклучува дека овие избори би можеле да бидат клучен момент во историјата на американската демократија и дека новото претседателство на Трамп може да ги разниша либералните институции до нивните темели. Р.С.