Со прекумерен авангардизам, церемонијата на отворањето на Летните олимписки игри се претвори во бескрајно развлечена безумна мака што беше обилно потисната од немилосрдниот бурен дожд, можеби покажувајќи дека дури и самиот Бог се спротивставил на толку многу ароганција на Земјата
Повод: Отворањето на Летните олимписки игри во Париз
Автор: Зекеријах Смајиќ
Да се биде учесник на Летните олимписки игри, вклучувајќи ги и 33-те по ред во Париз, несомнено е голема чест и привилегија за секој претставник од светот на спортот, медиумите или од шоу-бизнисот. Да се биде дел од публиката на отворањето на овој седум години подготвуван „спектакл на векот“ во Париз не беше голем престиж.
Самопрогласениот „чувар на европските вредности“, „единствениот европски идентитет“, „европската стратегиска автономија“ и што ли уште не – францускиот претседател Емануел Макрон, кој според личното признание се прашуваше за сè, во петокот навечер го изневери мнозинството од „нормалното“ човештво. Особено ги разочара традиционалната Европа, Азија и Африка, вклучувајќи ги, на пример, огромното алжирско население во Франција, огромното мароканско население во Белгија и огромното турско население во Германија. Сите тие веќе се огласија официјално или преку социјалните мрежи на свој начин. Во саботата наутро, некои мои марокански пријатели во Брисел ми покажаа копија од „заедничкото протестно писмо“ на нивната национална заедница во Белгија упатено до францускиот претседател.
Дури и едно лице со кое разговарав во саботата за париската верзија на отворањето на Олимписките игри ми рече дека францускиот претседател, неговата влада и олимписките структури на Франција треба да бидат свесни дека церемонијата како што беше видена минатиот петок постигна спротивен ефект – тие го постигнаа она што најмалку го сакаа: го претворија величествениот Град на Светлината во зона на безбедносни предизвици на векот, токму сега кога тоа најмалку им беше потребно и на Франција и на Европа.
Прстите на Макрон вмешани во сѐ
И навистина! Ако церемонијата на отворањето на 33. Летни олимписки игри во Париз беше токму таков „спектакл на векот“ како што објавија сите француски и повеќето светски мејнстрим-медиуми, или ако беше „спектакл за паметење што им понуди сѐ најдобро што гледачите, а и учесниците, можеа да очекуваат од отворањето на Олимписките игри“ како што пренесуваат дел од хрватските медиуми – тогаш реалноста на овој несомнен светски настан не може да се игнорира од гледна точка на менталното здравје на денешното човештво. Или барем тој дел од неа што долго време се нарекува „западна цивилизација“, „западна хемисфера“ или „цветна градина“ со илјадници цвеќиња за разлика од „запоставената џунгла“, која треба да им се спротивстави на таканаречените западни вредности.
Со околу четиричасовното дефиле со бродови по реката Сена (наместо на стадион, како и секогаш досега), францускиот претседател јасно сакаше повторно да му ги покаже на светот сета таа навистина премногу богата и преразновидна француска култура и историја, вклучувајќи и некои од неверојатните споменици на архитектурата во несомнено волшебната престолнина на Франција. (Се разбира, постои големо прашање за тоа како се гледаат овие фасцинантни париски градби изградени во ерата на францускиот колонијализам, како што се палатата „Трокадеро“, надреално величествениот комплекс „Лувр“, познатата катедрала „Нотр Дам“ и другите споменици на Париз, од младите современици на денешна Африка чии предци вградиле дел или цел живот во сиот овој луксуз).
Здодевна и долга поморска парада
Но поради претераниот авангардизам во сценариото на големиот француски режисер Томас Толи и погрешниот избор на актери од забавно-музичката сцена, церемонијата на отворањето на ЛОИ се претвори во бескрајно извлечена безидејна мака, што беше обилно потисната од немилосрдниот бурен дожд, можеби покажувајќи дека дури и самиот Бог се спротивставил на толку многу ароганција на Земјата.
Сè освен прекрасната Канаѓанка Селин Дион во придружната музичка и танцова програма имаше карактеристики на глобално циркуско и драг-шоу. По неодамнешниот Избор за песна на Евровизија што се одржа од 7 до 11 мај во Шведска, тоа беше уште една глобална промоција на западната нова култура и незапирливо растечката идеологија на ЛГБТК-заедницата.
На отворањето на Олимпијадата, францускиот претседател Макрон истакна дека тоа се „спортски игри, а не политика“, но целата неколкучасовна церемонија на отворањето во Париз се карактеризираше со геополитичка суптилност, двосмислена симболика и политичко-филозофски предвидувања со сатанистички метафори. Така, видовме точно сѐ што нема врска со спортот и не треба да има врска со тоа.
Ретки западни медиуми против непостојниот „спектакл“
Во извештајот на лондонски „Дејли мејл“ од Париз, особено е зачувана „критиката на европските христијани во однос на пародијата на уметничкото ремек-дело на Леонардо да Винчи, ’Тајната вечера‘“.
„Исмевањето на Христовата последна вечера со неговите ученици пред неговото распнување како увертира за отворањето на Олимписките игри им пречеше на многу христијани како непочитување на христијанската вера“, пишува британскиот весник. Меѓу оние што зборуваа во оваа пригода беше и најбогатиот американски и светски претприемач и основач на „Тесла“, Илон Маск, кој на својот профил на Икс накратко напиша: „Ова беше екстремно непочитување на христијанството“.
На социјалните мрежи се водат жестоки дискусии, а повод е настапот на францускиот актер и пејач Филип Катерин. Оскудно облечен и обоен во сино, тркалезен и буцкаст како и секогаш, тој се појави на џиновски сад со вештачко овошје и гранчиња. Неговата маска го претставуваше Дионис, грчкото божество на виното, плодноста, екстазата и вегетацијата.
Додека ретките западни и уште помалку уредни регионални медиуми беа загрижени дека таквиот настап е резервен израз на „разбудената“ политика, Французите со ентузијазам го пречекаа нивниот популарен пејач. Неговото претставување пред светската публика на овој „имагинативен начин“ француските медиуми и официјални лица го помешаа со „уметнички израз на францускиот естетски гениј“.
Како одговор на приговорите од овој вид гледиште, претставниците на Францускиот олимписки комитет и прес-службата на Олимпијадата неубедливо напишаа на платформата Икс дека „бурлеската изведба на Филип Катерин е реинтерпретација на грчкиот бог Дионис со цел будење на гледачите за апсурдноста на насилството меѓу луѓето“. Концептуално добро, извршувањето не успеа!
Бизарности една по друга
Бизарните работи следуваа една по друга, сè до онаа апсолутно несоодветна сцена во која пејачката е облечена како големата француска кралица од втората половина на 18 век, Марија Антоанета, која ја држи сопствената „обезглавена глава“ во стисокот на нејзините тупаници. Или онаа во која танчарите во последната сцена се распослани по подот како искосени, со милион криптични милитаристички асоцијации, пораки и можни прашања.
Покрај лошиот квалитет на звукот и големиот број технички тешкотии предизвикани од дождот и преголемиот опсег на настанот, имаше и други гафови за време на церемонијата, како оној кога јужнокорејските спортисти беа претставени како претставници на Демократската Народна Република на Кореја, што е целосното име за Северна Кореја, толку омразена од Западот. Или кога, на самиот крај на церемонијата, олимпиското знаме е закачено наопаку на јарболот.
Да не беше почитта на публиката кон оние за кои се отвора Олимпијадата и да не беше веќе споменатата канадска музичка легенда, која на затворањето ја испеа „Химната на љубовта“ од француската музичка икона Едит Пјаф, церемонијата на отворањето на годинашната Олимпијада во Париз ќе беше спектакуларна само за ризици што реално би можеле да го загрозат овој првокласен светски настан, како и неговите ниту виновни ниту должни спортски учесници.
Обидот да се создаде „уникатно искуство за сите учесници и гледачи“ – како што беше официјално објавено пред свеченото отворање на ОИ, беше очигледно повеќе реклама заради поголема посетеност отколку што може да се доживее во реалноста. За среќа, спортските натпревари веќе започнаа следниот ден, па полемиките околу отворањето на 33. Олимпијада во Париз брзо ќе бидат заборавени – барем во спортските кругови. Затоа што во спортот се паметат само резултатите.
Авторот е новинар од Брисел, експерт за европски политики и за процесот на проширување на ЕУ
