Ненадејното будење среде ноќ е вообичаено за многу луѓе. Будењето неколкупати во текот на ноќта е вообичаена и природна појава поради самата природа на сонот, односно поради фазите на спиење низ кои поминуваме секоја вечер. Овие прекини во сонот обично траат од неколку секунди до неколку минути, но ако се случуваат премногу често во една ноќ или ако не можете повторно да заспиете, тоа може да биде проблем.
– Природата на спиењето има четири фази на спиење што наизменично се менуваат во текот на ноќта во интервали од околу 90 до 120 минути – објаснува неврологот од Сиетл, Брендон Питерс Метјус.
Циклусот започнува со лесен сон, кој се претвора во длабок сон, а потоа во најдлабок сон, што е третата фаза, која често се нарекува сон со „бавен бран“. За време на четвртата фаза, позната и како РЕМ-фаза, односно сон со брзо движење на очите, активноста на мозокот се зголемува до ниво што речиси достигнува нормална активност на будење.
– По оваа фаза, луѓето често се будат на природен начин – вели Метјус.
Бидејќи имаме тенденција да заспиваме приближно во исто време секоја вечер, а овие циклуси се приближно иста должина, може да се случи и да се будиме секоја вечер во исто време. Повеќето од овие будења се кратки и забораваме на нив, но тие можат да дојдат во еден или два циклуса во текот на ноќта кога стануваме свесни за времето.
– Будењето неколкупати во текот на ноќта генерално не влијае на нашето здравје, сè додека повторно заспиваме во рок од пет до 10 минути. Од друга страна, кога луѓето се будат повеќепати во текот на еден час, тоа може да го фрагментира циклусот на спиење и личноста да не достигне фаза на длабок сон. Ваквите чести будења може да бидат показател за нарушување на спиењето како што е апнеја или ноктурија – вели Мишел Дреруп, директорка на програмата за бихејвиорална медицина во Клиниката во Кливленд.
Будењето во текот на ноќта може да биде под влијание и на деноноќниот ритам на една личност или на внатрешниот биолошки часовник.
– Вашиот деноноќен ритам му кажува на телото кога е време за спиење и има тенденција да одговара на претходните циклуси на спиење и будење и изложеност на светлина во текот на денот – вели неврологот Кети Голдстајн од на Универзитетот во Мичиген.
Таа смета дека како што стареат, луѓето поминуваат повеќе време во полесните фази на спиење. Што да направите ако не можете повторно да заспиете?
– Одење во кревет и будење во исто време секој ден, како и изложување на природна светлина во текот на денот и намалување на вештачката светлина во текот на ноќта ќе ви помогнат да се зајакне вашата деноноќна амплитуда, што резултира со помирен сон – советува д-р Голдстајн.
Исто така, многу мала доза мелатонин, не повеќе од половина милиграм, неколку часа пред да одите во кревет, исто така може да биде корисна за вашиот внатрешен часовник. Најважното нешто што треба да го направите кога ќе се разбудите среде ноќ е да се спротивставите на нагонот да погледнете во часовникот.
– Ако алармот не се вклучил, не е време да се разбудите. Не е важно колку е часот. Треба да се превртите, да се почувствувате удобно и да се вратите на спиењето – советува д-р Брендон Питерс Метјус.
Ако не заспиете во рок од 15 минути, најдобро е да станете од креветот за да го спречите вашиот мозок да го поврзе креветот со будењето. Можете да слушате смирувачка музика или да практикувате медитација.
