Другарството со Влада Бајац е особена приказна на мојот живот. Се зачна на почетокот од студиите и оттогаш расте и се збогатува, минувајќи, со несмален интензитет и долготрајност, години, децении, па така, без напор, го премина и спојот меѓу два милениума. Во животот ми се случуваат интересни средби и личности, во различни временски периоди и во различни амбиенти, за кои можам да раскажувам во прво лице и со занес. Со некои, како со Влада Бајац, тие доживувања продолжуваат, се множат, за понатаму да ги прераскажувам…
Се сретнавме во 1973-та, во една од затскриените собички на приземјето во раскошното здание на Филолошкиот факултет во Белград, каде што се собираше редакцијата на новосоздаденото студентско списание „Знак“. Група млади ентузијасти, амбициозни, неспокојни книжевни кандидати, со големи планови и вжештена енергија за првиот број. Главен уредник беше Бранко Алексиќ, височок, со нервозни гестикулации, вљубеник во надреализмот, страстен почитувач и пријател на Марко Ристиќ. Беше постар од другите, апсолвент, а ние на прва или втора година и на прв контакт можеше да изгледа застрашувачки, особено за оние што, според неговото мислење, имаа застарени ставови. За среќа, не бев меѓу нив, а фактот дека тогаш свирев рокенрол, ми беше голем плус за да го заинтригирам неговото внимание. Со Бранко продолжив да соработувам и неколку години подоцна, во 1987-та, кога ги уредуваше авангардните „Видици“, а јас служев воен рок, ме повика да му помогнам во подготвувањето на вонредниот број „Млада југословенска книжевност“. Во својот избор ги вклучив песните на Милош Линдро, Љупчо Димитровски, Ѓорѓи Барбаровски, Катица Ќулавкова, Вера Чејковска и расказ од Љупчо Силјановски. Од застапените автори, од порано го познавав само Љупчо, од моите средношколски денови, кога заедно членувавме во книжевниот клуб „Бигори“. Другите не ги знаев лично, туку по нивните творби во книшки и списанија што ќе ги насоберев кога од Белград доаѓав во Скопје.
Интересно е дека изборот, а и неколку добри раскази, успеав да ги направам додека бев во ЈНА, во специјалната единица на воена полиција, меѓу милициски инспектори и државни репрезентативци во карате, па често, додека секојдневно се измачувавме со терени, тренинзи, десанти, не ми беше јасно што барам таму, иако единствена и не баш мала утеха ми беше што касарната на Авала е близу Белград. Така, едно саботно попладне, не се сеќавам дали доброволно или скришно протнат меѓу жиците на касарната, стигнав до белградската автобуска станица, а оттаму се трудев што побргу да се искачам по стрмнината на Балканска, до редакцијата на „Видици“, каде што Бранко ме дочека со белиот голем В-4 примерок на списанието.
Неколку години пред распаѓањето на Југославија, Бранко емигрира во Франција, во Париз, центарот на неговата опсесија од надреализмот. Оттогаш многу ретко ќе наслушнев понекоја матна вест за него – дека се вработил во институт за проучување на надреализмот, дека бил женет со Бразилка, дека и натаму е слаб и нервозен… За време на мојот годишен престој во Париз, прашував за него, добивав нејасни одговори дека е тука некаде, и… веќе не го видов.
(продолжува)
