Одлуката за отворање нови програмски сервиси: Канал на националностите, Детски канал и Канал за музика, забава, култура и спорт е дел од стратегијата на МРТ, која ќе придонесе за враќање на довербата кај публиката во јавниот сервис, вели Анета Андонова
Анета Андонова, главна уредничка на Првиот програмски сервис на МРТ
Анета Андонова растеше со медиумите, а најмногу се задржа онаму каде што е и денес, во телевизијата. Веќе половина година е главна уредничка на Првиот програмски сервис на Македонската телевизија, највисокото скалило на кое дојде со многу работа, посветеност и упорност. Своевремено нејзин заштитен знак беше емисијата „Пулсирања“, а подоцна следуваа уште многу ангажмани пред или зад камерата. Сега, пак, сонува за модерен јавен сервис, кој ќе го донесе светот во Македонија и ќе ја однесе Македонија во светот.
Од вашиот прв контакт со телевизијата како медиум, па досега, помина многу време. Снимени се многу емисии, реализирани се многу проекти, отсонувани многу соништа. Посакувавте ли некогаш да се најдете на оваа позиција и како прв човек на Првиот програмски сервис на МРТ да оставите своја трага во оставината на Македонската телевизија?
– Во медиумите сум цел живот. Од училишно радио, до експериментално радио „Клуб 100“, соработка во списанијата „Наш свет“ (за учениците од основното образование) и „Елфаско“ (списание за студентите на Електротехничкиот факултет) и се разбира Македонската телевизија. Јас растев со медиумите, но никогаш не помислив на позицијата одговорен уредник, затоа што јас сум комплетна во студио, на терен, меѓу камерите… Таму се раѓаат креацијата и имагинацијата, а не во канцеларија. Секако дека сакам да оставам трага. Сè што правев низ годините беше наменето за крајниот консумент – телевизиската публика. Нејзиниот пулс ми беше важен. Така е и сега… Само телевизиската публиката ќе ја забележи трагата.
Дали веќе влеговте во шемата, почнаа ли да се остваруваат вашите идеи и замисли, секако, во полза на гледачите?
– I have a dream! Сонувам за модерен јавен сервис што ќе го донесе светот во Македонија и ќе ја однесе Македонија во светот. Главата ми зуи од идеи, но далеку сум од остварување на соништата… Сепак, нашата држава изминатиот период беше соочена со други предизвици, во процедура беа и измените на Законот за аудио и аудиовизуелни медиумски услуги и сето тоа одзеде многу енергија. Нека не звучи нескромно, некои од идеите се реализираа.
Стабилизирање на програмската шема, отворање на студијата за дебати од сите области, образование, култура, политика, спорт. Реактивирање на забавно-музички емисии, топ-листи, враќање на спортот – како најатрактивна програма и се разбира квалитетна новогодишна програма, која нема да се спушти под нивото на еден јавен сервис.
Дали некои од промените се и активирање на Третиот канал на МРТ, кој своевремено беше многу гледан, па Детски и Канал за документарна програма, збогатување на Канал 2 со емисии за припадниците на националностите. Кога ќе заживеат овие новини на малите екрани?
– Таа идеја долго време ферментираше затоа што медиумската сцена, од една страна, и телевизиската публика од друга наметнаа потреба од специјализирани програми со тесен и прецизен фокус. Почнувањето со работа на каналите ќе придонесе многу за враќање на довербата на публиката кон јавниот сервис. Со оглед на фактот што тој им припаѓа на граѓаните, тие и ќе се грижат за него. Фокусот на тимот на Првиот програмски сервис е во насока на креирање и продуцирање на програма што ќе информира, едуцира и забавува. Задоволувањето на принципите на еден јавен сервис – разновидност, универзалност, иновативност, непристрасност е императив на новинарите автори. Интензивно се прават подготовки за продуцирање и копродуцирање нови програмски содржини што ќе ги задоволат принципите на МРТ, но и професионалните стандарди.
Епитетот национална телевизија е обврзувачки, како се грижите да го зачувате нашиот литературен македонски јазик во програмата, се снимаат ли емисии за промовирање на нашето богато културно и музичко наследство?
– Продуцирањето програма на македонски јазик, синхронизирањето на анимираните детски серии, производството на документарни и образовни емисии, дебати итн. се во насока на зачувувањето на литературниот македонски јазик како и промовирањето на нашето културно богатство. Впрочем, тоа ни е обврска според Законот за аудио и аудиовизуелни медиумски услуги. Во ера на наплив од информации, сфативме дека и медиумската писменост е на многу ниско ниво. Тоа е тема на која ѝ даваме посебно значење. Во соработка со Македонскиот институт за медиуми, а со поддршка на канцеларијата на ЕУ во Македонија, неодамна реализиравме ТВ-проект „Медиатека“.
Тешко ли е во овие исклучително важни времиња за нашата држава да се остане објективен и непристрасен?
– Јавниот сервис мора да е објективен и непристрасен. Тоа се дел од основните принципи и новинарски стандарди. Наша цел е довербата. Не се бориме, по секоја цена за рејтинг, се бориме за доверба. МРТ е меѓу првите јавни сервиси на Западен Балкан, која донесе и усвои етички кодекс. Новинарите во МТВ добро ги знаат принципите на кодексот.
Што се случува со архивските материјали, со фонотеката. Дали со помош на новите технологии има шанси да се заштити дел од ова историско наследство?
– Архивирањето на програмата и достапноста на архивата е прва точка во новата стратегија. Интензивно се подготвуваме за воспоставување нов, дигитален систем за архивирањето на целокупната програма продуцирана од МРТ. Тоа подразбира набавка на нов технички систем и усвојување правила за архивирање на програмските содржини.
Како допираат до вас реакциите на гледачите, информациите за гледаноста и дали нивното мислење го имате предвид при креирањето на програмата?
– Мислењето и реакциите на јавноста, не само што го земаме предвид, туку ни е на прво место. Пулсот на публиката е она што нè води при креирањето нови телевизиски проекти. Така се случи третата сезона на „Преспав“, така се роди идејата за новогодишното издание на оваа култна серија. Сите дадовме сè од себе да ги донесеме Светското првенство во ракомет и други спортски содржини на програмите на МРТ, затоа што нашата публика го заслужува тоа.
Со оглед на многуте обврски, имате ли време за одмор и како ги полните батериите?
– Мартонското трчање, планините и понекое патување во сопствена режија е она што може да ми ги наполни батериите. Друго сè сум пробала, само ова функционира.
Ќе има промени во изборот на евровизиски претставник
Обично во овој период од годината, МРТ, како носител на лиценцата за учество на „Евровизија“, го претставува македонскиот учесник на овој престижен избор. Ќе има ли промени во начинот на изборот и во тимот, кој со години е ист, со оглед на тоа што не сме влегле во финалето веќе десетина години?
– Евровизискиот натпревар и воопшто претставувањето на Македонија во која било сфера и во кој било сегмент е нешто што нè инспирира, поведува, но и оптоварува. Како јавен сервис, должни сме да дадеме отчет на јавноста. МРТ е носител на лиценцата затоа што станува збор за манифестација на јавните сервиси – членки на ЕБУ, но претставникот е тој што ја претставува државата. Би сакала да апострофирам дека многу дискутираме, дебатираме на таа тема и на програмските состаноци и со експерти и со јавноста. Не се носат паушални одлуки и заклучоци. Затоа ја молам јавноста да му даде шанса на својот јавен сервис, на тимот, во кој секако ќе има промени, на концептот, кој, наскоро, ќе ѝ биде соопштен на јавноста.
